Türkiye, kalpazanlık kriziyle sarsılıyor ve fiziki dolar alım-satımı neredeyse durma noktasına geldi. Sahte dolarlar, döviz büroları ve bankaların makineleri tarafından gerçeğinden ayırt edilemiyor. Olayın boyutlarının ilk tahminlerden çok daha büyük ve organize olduğu ortaya çıkıyor. Habertürk'ün edindiği bilgilere göre, sahte dolar banknotlarının ilk kez Güneydoğu sınırından kaçak yollarla Türkiye'ye sokulduğu düşünülüyor. İlk sahte döviz işlemlerinin ise Antalya, İzmir, Gaziantep ve İstanbul gibi turistik bölgelerde yapıldığı belirtiliyor. Olayın başladığı şehir olarak ise Gaziantep öne çıkıyor; çünkü bu il, Suriye ve Irak ile olan ticaretin en yoğun olduğu bölgelerden biri olarak dikkat çekiyor.
Kripto paralar soğuk cüzdanlarla temin ediliyor
Sahte dolarların kullanıldığı büyük vakalardan birinin Antalya'da gerçekleştiği ortaya çıktı. Bir süredir Rusya ve çeşitli Arap ülkeleriyle ticaret yapanlar, ödemelerini 1 dolara denk gelen kripto para birimi Tether (USDT) ile yapıyor. Döviz büroları, dolar ve euro karşılığında Tether satışı gerçekleştirirken, bu işlemde kripto paralar soğuk cüzdanlarla müşterilere temin ediliyordu. Ancak son zamanlarda Antalya'da, yüzbinlerce dolarlık bir kripto para alımında, döviz bürosundaki makinelerin tespit edemediği sahte dolarlar kullanıldı. Sahte parayı piyasaya sokmaya çalışan kişiler, döviz bürolarındaki para sayma makinelerinin yetersizliğinden yararlandı. Banka makinelerinin de sahte parayı ayırt edememesi üzerine, yalnızca uzmanların elle yaptığı dikkatli incelemeler sonucunda bu sahte banknotlar fark edilebildi.Sahte dolarların 600 milyon doları bulabileceği tahmin edilmişti
İstanbul başta olmak üzere birçok ilde güvenlik güçleri, kara para aklama ve terörün finansmanı şüphesiyle geniş çaplı operasyonlar başlattı. Bu operasyonlar neticesinde, döviz bürolarında sahte dolarlar kullanılarak kaçak altın alımları gibi illegal işlemler tespit edildi. İstanbul Emniyeti, yürütülen soruşturmalar kapsamında kısa süre önce onlarca kişiyi gözaltına aldı. Bankalar ve döviz büroları, sahte paralar yüzünden fiziki dolar alım-satımını neredeyse tamamen durdurdu. İlk etapta piyasaya sürülen sahte dolarların 600 milyon doları bulabileceği tahmin edilse de, kaynaklar bu rakamın milyar doları aşabileceğine dikkat çekiyor. Sahte para tartışmalarının etkisiyle döviz bürolarında ve bankalarda büyük miktarlardaki döviz alım-satımları büyük oranda durma noktasına geldi.Dolarların alım ve satımı durduruldu
Dün, yaşanan sahte dolar skandalıyla ilgili açıklamalarda bulunan Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Bürolar Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver, "Vatandaşların mağduriyet yaşamamaları ve yanlış anlamaların önüne geçilmesi için şu anda döviz büroları ve yetkili müesseseler, 50 dolar ve eski baskı 100 dolar banknotlarının alım satımını bir süreliğine durdurmuş durumda. Bu paralarla ilgili para sayma makinelerine yazılım güncellemeleri yapılacak. Bu sürecin muhtemelen bir hafta ile 10 gün arasında süreceğini tahmin ediyorum" şeklinde konuştu.Hepsi değil ama bazıları geçebiliyor
Ünver, basılan sahte dolarların neredeyse bire bir sahtecilik olduğunu belirterek, sıradan bir vatandaşın bu parayı ayırt etmesinin neredeyse imkansız olduğuna dikkat çekti. Ünver, "Düşünün ki iki tane para var. Birini darphane basmış, diğerini ise darphane benzeri bir yer. Materyaller ve kâğıt kalitesi o kadar benzer ki, sadece çok küçük detaylarla fark ediliyor. Bunlar, uzmanlar tarafından dikkatlice incelendiğinde ortaya çıkıyor. Piyasada neredeyse bire bir sahtecilikten bahsediyoruz. Çünkü bu paralar, ATM'lerden, banka makinelerinden geçebiliyor; hepsi değil ama bazıları. Bu nedenle sektörümüz de bu duruma karşı tedbir almış durumda" dedi. Öte yandan, Kapalıçarşı'daki bazı döviz büroları, makinelerinin gerçeklerden ayırt edemediği sahte banknotlarla ilgili olarak iş yerlerine uyarı broşürleri astı. 100 ve 50 dolar görsellerinin yer aldığı afişlerde, "Piyasadaki sahtelerden dolayı görseldeki paralar alınmayacaktır" yazısına yer verildi.